Thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hezbollah do Mỹ và Pháp làm trung gian có hiệu lực từ ngày 27-11, đưa ra một tín hiệu tích cực trong việc giải quyết cuộc xung đột ở khu vực Trung Đông.

Reuters nhận định, thỏa thuận này là “tia sáng đầu tiên le lói rọi vào màn đêm Trung Đông” trong 14 tháng qua và có ý nghĩa tích cực đối với sự ổn định của khu vực. Nó có thể giúp khai mở hướng đi trong tương lai cho cuộc xung đột ở Trung Đông, mặc dù một giải pháp hòa bình rộng lớn sẽ đòi hỏi nhiều nỗ lực hơn nữa, không chỉ của các bên liên quan, mà còn của cả cộng đồng quốc tế.

Nội dung thỏa thuận yêu cầu hai bên ngừng giao tranh trong 60 ngày; Hezbollah chấm dứt sự hiện diện vũ trang ở miền Nam Lebanon, còn quân đội Israel phải quay trở lại phía bên kia biên giới nước này. Khu vực miền Nam Lebanon sẽ hoàn toàn được đặt dưới sự quản lý của quân đội Lebanon và lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc (LHQ). Trong khi đó, Mỹ sẽ dẫn đầu một nhóm quan chức quốc tế giám sát việc tuân thủ lệnh ngừng bắn nói trên.

Cảnh đổ nát tại thị trấn Nabatieh, miền Nam Lebanon sau nhiều tháng giao tranh giữa Israel và Hezbollah, ngày 28-11. Ảnh: REUTERS

AP cho hay, ngay sau khi được công bố, thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hezbollah đã nhận được sự hoan nghênh của lãnh đạo các nước, các tổ chức quốc tế và dư luận thế giới. Trong một tuyên bố chung, Tổng thống Mỹ Joe Biden và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho hay, thỏa thuận ngừng bắn sẽ “bảo vệ Israel khỏi mối đe dọa từ Hezbollah” và tạo điều kiện cho một "sự bình yên lâu dài"; nhấn mạnh Mỹ và Pháp sẽ nỗ lực để bảo đảm thỏa thuận ngừng bắn được thực hiện đầy đủ, đồng thời cam kết dẫn đầu các nỗ lực quốc tế nhằm “xây dựng năng lực” cho quân đội Lebanon. Hai nhà lãnh đạo Mỹ và Pháp cũng tin tưởng, trên cơ sở thỏa thuận ngừng bắn ở Lebanon, các bên liên quan sẽ nỗ lực thúc đẩy một lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hamas, mở đường cho việc chấm dứt cuộc chiến ở Gaza. Trên mạng xã hội X, Tổng thống Joe Biden nêu rõ: “Trong những ngày tới, Mỹ sẽ tiếp tục cùng Thổ Nhĩ Kỳ, Ai Cập, Qatar, Israel và các nước khác thúc đẩy một lệnh ngừng bắn ở Gaza với việc thả các con tin và chấm dứt chiến tranh mà không có Hamas nắm quyền”.

Theo Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres, thỏa thuận ngừng bắn là "tia hy vọng đầu tiên" trong cuộc xung đột khu vực sau nhiều tháng leo thang. “Điều quan trọng là những người đã ký thỏa thuận ngừng bắn phải tôn trọng hoàn toàn cam kết này”, người đứng đầu LHQ cho hay.

Nhận định về thỏa thuận mới đạt được giữa Israel và Hezbollah, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh tuyên bố, Bắc Kinh “ủng hộ mọi nỗ lực có lợi cho việc giảm căng thẳng và đạt được hòa bình, hoan nghênh thỏa thuận ngừng bắn mà các bên liên quan đạt được". Trong khi đó, đại diện Bộ Ngoại giao Ai Cập, Thổ Nhĩ Kỳ và Jordan bày tỏ hy vọng thỏa thuận ngừng bắn “là một bước đi mở đầu cho giai đoạn giảm leo thang trong khu vực”, cũng như có thể góp phần “ngăn chặn hành động tấn công của Israel vào Gaza”.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen ca ngợi "tin tức rất đáng khích lệ" về thỏa thuận ngừng bắn, cho biết điều này sẽ tăng cường "an ninh và ổn định nội bộ" của Lebanon. Về phần mình, khẳng định vai trò trung gian của Pháp trong việc đạt được thỏa thuận ngừng bắn, Bộ trưởng Bộ châu Âu và Ngoại giao Pháp Jean-Noel Barrot nhấn mạnh, thỏa thuận sẽ không thể thực hiện được nếu không có mối quan hệ đặc biệt giữa Pháp với Lebanon, rằng “đây là thành công của ngoại giao Pháp và chúng ta có quyền tự hào về điều đó”.

Dĩ nhiên là với những “người trong cuộc”, dù còn nhiều bất đồng song các bên đều có lý do riêng để “tạm hài lòng” với thỏa thuận ngừng bắn. AFP dẫn lời Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố 3 lý do để Tel Aviv theo đuổi lệnh ngừng bắn, đó là dành thời gian tập trung đối phó với “mối đe dọa” từ Iran, cô lập Hamas ở Gaza, và bổ sung nguồn cung cấp vũ khí đang cạn kiệt, cũng như để binh sĩ Israel “có một quãng thời gian nghỉ ngơi sau nhiều tháng chiến đấu liên tục”. Trong khi đó, Thủ tướng Lebanon Najib Mikati tuyên bố thỏa thuận ngừng bắn là "bước tiến cơ bản" hướng tới việc khôi phục sự ổn định trong khu vực. Bày tỏ cảm ơn vai trò trung gian của Mỹ và Pháp trong nỗ lực thúc đẩy ngừng bắn, ông Mikati cũng nhắc lại cam kết của Chính phủ Lebanon trong việc "tăng cường sự hiện diện” của quân đội nước này ở miền Nam Lebanon.

AFP dẫn lời Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Esmaeil Baghaei cho hay, Tehran "hoan nghênh tin tức" về việc Israel chấm dứt "cuộc xâm lược nhằm vào Lebanon", đồng thời nhấn mạnh "sự ủng hộ vững chắc của Iran đối với chính phủ, quốc gia và lực lượng kháng chiến của Lebanon".

Phát biểu với truyền thông, đại diện lực lượng Hezbollah ám chỉ, sau lệnh ngừng bắn, lực lượng này sẽ tiếp tục kháng cự và sát cánh cùng các chiến binh Palestine, rằng Hezbollah “sẽ trở nên mạnh mẽ hơn sau cuộc chiến”.

Chưa rõ thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hezbollah liệu có được các bên tuân thủ nghiêm túc, song không khí lạc quan ít nhiều đang lan tới cả người dân Lebanon cũng như người dân Palestine ở Gaza. Ngay sau khi lệnh ngừng bắn được công bố, hàng nghìn người Lebanon từng phải đi sơ tán đã bắt đầu hành trình trở về phía Nam đất nước và ăn mừng chiến sự tạm thời kết thúc. Cùng lúc, nhiều người dân Palestine bày tỏ hy vọng sẽ có một lệnh ngừng bắn tương tự được thực thi ở Gaza, dù đâu đó vẫn tồn tại một số lo ngại rằng Israel có thể tăng cường tấn công vùng đất “đau khổ” này sau khi “rảnh tay” trong cuộc chiến chống lại Hezbollah.

Theo Hà Phương/qdnd.vn

Link bài gốc