Dù đang phải đối diện với nhiều khó khăn, nhưng kinh tế hợp tác xã (HTX) vẫn luôn đóng vai trò quan trọng trong tổ chức sản xuất, giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập, góp phần thúc đẩy KT-XH. Tiếp đà phát triển, Hà Tĩnh đặt mục tiêu 60-80% hợp tác xã hoạt động hiệu quả.

Vốn là cơ sở quan trọng cho sự phát triển của doanh nghiệp nói chung, hợp tác xã nói riêng. Trước nhu cầu rất lớn của HTX, thời gian qua cùng với các tổ chức tín dụng, Quỹ hỗ trợ phát triển hợp tác xã đã tham gia đắc lực trong việc cung ứng vốn. Cụ thể sau 14 năm hoạt động, Quỹ đã xem xét, thẩm định cho gần 300 dự án với tổng doanh số cho vay đạt trên 85 tỷ đồng.

Nhờ cho vay đúng nội dung, đúng đối tượng nên phần lớn dự án đều phát huy hiệu quả, việc thu hồi vốn đảm bảo đúng quy định. Đặc biệt với những quy định mới từ Nghị quyết 56, nguồn vốn vay của Quỹ Hỗ trợ phát triển hợp tác xã tỉnh đã được cấp thêm 10 tỷ đồng, tăng từ 27 tỷ lên 37 tỷ. Qua đó tạo điều kiện cho nhiều hợp tác xã được tiếp cận vay vốn, hỗ trợ mạnh mẽ hơn trong phát triển sản xuất kinh doanh.

HTX Cường Thịnh phát triển nhờ vốn vay từ Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX

Hợp tác xã Cường Thịnh xã Thạch Lạc huyện Thạch Hà là một trong những đơn vị phát huy hiệu quả nguồn vốn vay từ Quỹ Hỗ trợ phát triển hợp tác xã tỉnh. Với 400 triệu đồng được vay, HTX đã đầu tư thêm máy móc, mở rộng sản xuất chế biến các sản phẩm sứa. Với đà phát triển hiện nay, sản phẩm của HTX đang được địa phương định hướng xây dựng thành sản phẩm OCOP.

Qua khảo sát tại các địa phương cho thấy: Số lượng HTX thành lập mới trong những năm gần đây cơ bản đều xuất phát từ nhu cầu thực tiễn của các thành viên và đã hoạt động thực chất hơn, tỷ lệ HTX hoạt động hiệu quả tốt và khá tăng lên từ 19% năm 2020 đến gần 40% vào thời điểm hiện tại.

Đây là tỷ lệ quan trọng trong bộ chỉ tiêu của Đề án thí điểm xây dựng tỉnh đạt chuẩn nông thôn mới đến năm 2025. Để tiếp tục phát triển, ngoài nỗ lực của các hợp tác xã, thì các chính sách của tỉnh trong giai đoạn mới là hết sức cần thiết. Đặc biệt là các chính sách hỗ trợ về nguồn vốn, lãi suất, công nghệ sản xuất...

Các chính sách hỗ trợ từ các nghị quyết của HĐND tỉnh, đặc biệt là Nghị quyết 56 năm 2021, nghị quyết 91 năm 2022 được ví như “đòn bẩy” cho phát triển kinh tế tập thể. Tuy nhiên, sau một thời gian thực hiện Nghị quyết cũng đã bộc lộ một số bật cập. Hiện nay, nhiều chính sách được quy định trong nghị quyết 56, nghị quyết 91 vẫn chưa thực hiện được.

Đặc biệt là việc thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao đã qua đào tạo đại học cao đẳng về làm việc tại các hợp tác xã. Sau 3 năm hiện nay chỉ mới thu hút được 1 lao động có trình độ đại học về làm việc tại HTX Thiên Phú Thạch Kim.

Cùng với việc chưa thu hút được nhân lực chất lượng cao thì việc tổ chức đào tạo đại học, cao đẳng cho thành viên hợp tác xã theo nội dung nghị quyết hiện cũng không khả thi. Bởi nghị quyết chỉ còn 2 năm nữa là hết hiệu lực trong khi việc đào tạo cần 3 đến 4 năm.

Ngoài ra theo quy định tại Nghị quyết 56, Liên minh HTX được giao nhiệm vụ tuyên truyền về các chính sách cũng như tập huấn nâng cao năng lực cho khu vực kinh tế tập thể, hợp tác xã trên địa bàn tỉnh nhưng đến cuối năm 2023 mới được cấp kinh phí nên không còn thời gian để triển khai thực hiện.  

 Để Hà Tĩnh đạt chuẩn nông thôn mới vào năm 2025 theo kế hoạch, thì việc củng cố, nâng cao chất lượng các HTX là hết sức cần thiết. Muốn vậy ngoài việc rà soát, phân loại và đánh giá hiệu quả Hợp tác xã, xử lý dứt điểm đối với các HTX đã ngừng hoạt động thì cũng cần phải triển khai đồng bộ các chính sách hỗ trợ. Cùng với đó, các cấp các ngành cần quan tâm tháo gỡ các vướng mắc phát sinh để nghị quyết phát huy hiệu quả trong đời sống.

Hiện, thời gian thực hiện nghị quyết 56, nghị quyết 91 không còn nhiều. Do đó việc soát xét tháo gỡ khó khăn, triển khai đồng bộ các nội dung nghị quyết là hết sức cần thiết. Đây chính là cơ sở để các HTX nói riêng và kinh tế tập thể nói chung tiếp tục phát triển, góp phần quan trọng vào việc thực hiện thành công các nhiệm vụ kinh tế xã hội, xây dựng nông thôn mới ở các địa phương. 

Trần Vũ/HTTV