Thời gian gần đây, ở Việt Nam đang sốt lên vì câu chuyện lan đột biến. Rất nhiều người bỏ tiền tỷ đầu tư vào lan đột biến và thậm chí có cả những vụ lừa đảo hàng trăm tỷ đồng. Cái mà người ta kỳ vọng vào lan đột biến chính là vì nó được cho là hiếm. Thế nhưng, có chuyên gia từng nói rằng nó hiếm vì là đột biến lạ. Nhưng với công nghệ cao ngày nay thì người ta có thể nhân giống và sản xuất hàng loạt chỉ sau một thời gian. Đột biến sẽ thành phổ biến.

Các công việc lựa chọn giống hoa, lai giống chéo… đều được thực hiện bài bản trong nhà kính. Quá trình tạo ra những giống lan đột biến mới phải mất từ 7-8 năm.

Mất nhiều thời gian là thế nhưng giá trị của cây lan xuất hiện lần đầu là rất cao. Đó là lý do mà giá lan đột biến tăng chóng mặt cùng cơn sốt thời gian qua. Thế nhưng, hàng ngày người ta vẫn tiếp tục nghiên cứu và tạo ra nhiều giống mới. Tại các vườn lan ở Singapore, Đài Loan, Trung Quốc, Thái Lan hay Nhật Bản, các nhà khoa học vẫn phát hiện và tạo ra các loại lan đột biến thường xuyên.

Một trong những phương pháp được sử dụng thường xuyên là phương pháp nhân Invitro. Phương pháp Invitro có thể thực hiện từ mô, bao phấn, hoặc từ noãn, hay lát cắt hoặc một đoạn thân của cây trồng. Đây là một trong những phương pháp giúp nhân bản vô tính hàng loạt cây lan con đột biến.
Việc nhân giống bằng Invitro không làm thay đổi đặc tính của cây con so với cây mẹ ban đầu. Vì thế, nếu cây con được nuôi trồng trong điều kiện tương tự như cây mẹ, thì chắc chắn cũng sẽ cho ra hoa như cây mẹ.
Thời gian để nhân giống một loại lan đòi hỏi nhiều kĩ thuật hiện đại. Nhưng với nguồn lợi hấp dẫn trị giá hàng tỷ đô thì các khoản đầu tư lớn không thành vấn đề một khi thị trường có nhu cầu.

Trang trại hoa lan của Motes Orchids ở Florida có 16 héc ta. Hiện tại công việc kinh doanh đang gặp nhiều khó khăn vì COVID-19. Nhưng khi kinh tế Mỹ khá hơn, trang trại sẽ tiếp tục cung cấp lan với số lượng lớn.

Còn Trang trại Silver Vase thì có quy mô còn lớn hơn nhiều và đang cung cấp hoa lan cho hầu hết các siêu thị trên toàn nước Mỹ. Dự kiến sẽ còn tiếp tục tăng quy mô sản xuất lên nhiều lần. Trước COVID-19, hoa lan mang về cho Florida 15 tỷ đô la lợi nhuận.

Rõ ràng, trồng lan ngày nay đã thành một ngành công nghiệp. Vì thế mà cơn sốt lan đột biến sẽ chỉ xảy ra trong ngắn hạn bởi sẽ luôn có những ông lớn sẵn sàng nhân giống, sản xuất các giống lan lạ một cách nhanh chóng. Lan đột biến sẽ sớm trở nên phổ biến. Và giá trị lan đột biến tự khắc sẽ giảm mạnh.

Theo TTXVN