Bắc Kinh ngày 9/4 tuyên bố áp thuế 84% lên hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ, động thái đáp trả quyết liệt sau khi Washington áp mức thuế tương tự với hàng hóa Trung Quốc chỉ vài giờ trước đó.

Bộ Tài chính Trung Quốc thông báo lệnh áp thuế mới sẽ có hiệu lực từ ngày 10/4. Động thái được đưa ra chỉ gần 7 tiếng sau khi phía Mỹ triển khai mức thuế đối ứng 84% nhằm vào các sản phẩm từ Trung Quốc – một bước leo thang mới trong cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Tại cuộc họp của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) cùng ngày, phái đoàn Trung Quốc đã thể hiện lập trường mạnh mẽ, gọi hành động của Mỹ là “nguy hiểm” và “liều lĩnh”.

"Thuế quan không bao giờ là giải pháp cho bất cân đối thương mại. Chúng chỉ gây phản tác dụng và cuối cùng sẽ gây thiệt hại cho chính Mỹ", đại diện Trung Quốc tuyên bố.

Không dừng ở thuế quan, Bộ Thương mại Trung Quốc cũng thông báo đưa 12 công ty Mỹ vào danh sách kiểm soát xuất khẩu, trong đó có American Photonics và Novotech. Ngoài ra, sáu doanh nghiệp khác – bao gồm Shield AI và Sierra Nevada Corporation – bị liệt vào danh sách “thực thể không đáng tin cậy”, bị cấm tham gia hoạt động xuất nhập khẩu hoặc đầu tư tại Trung Quốc.

Phản ứng trước thông tin từ Bắc Kinh, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent lên tiếng gọi đây là “điều đáng tiếc” và cho rằng Trung Quốc đã chọn cách đối đầu thay vì đàm phán.

Container hàng hóa tại cảng Oakland, bang California, Mỹ ngày 3/4. Ảnh: AP

Ông Bessent cũng không loại trừ khả năng Mỹ sẽ cấm giao dịch cổ phiếu các công ty Trung Quốc trên sàn chứng khoán Mỹ. “Mọi lựa chọn đều đang được cân nhắc,” ông nói và nhấn mạnh Mỹ đang tái cấu trúc nền kinh tế để đẩy mạnh sản xuất trong nước, trong khi Trung Quốc cần thay đổi theo hướng kích cầu tiêu dùng.

Đồng thời, ông cảnh báo Bắc Kinh không nên phá giá đồng nhân dân tệ như một biện pháp đối phó. “Nếu Trung Quốc phá giá, đó sẽ là một hình thức đánh thuế lên phần còn lại của thế giới, và các quốc gia khác sẽ buộc phải đáp trả,” ông nói thêm.

Thông tin về đòn thuế trả đũa khiến thị trường tài chính thế giới phản ứng mạnh. Trên thị trường chứng khoán Mỹ, hợp đồng tương lai Dow Jones mất hơn 700 điểm, tương đương gần 1,9%. S&P 500 giảm 1,72%, còn Nasdaq mất khoảng 1,45%.

Tại châu Âu, các chỉ số lớn như CAC 40 (Pháp), DAX (Đức) và FTSE 100 (Anh) đồng loạt giảm sâu từ 3,5% đến gần 4%.

Theo dữ liệu từ Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR), năm 2024, Mỹ xuất khẩu khoảng 143,5 tỷ USD hàng hóa sang Trung Quốc và nhập khẩu gần 439 tỷ USD từ nước này. Nếu các biện pháp thuế quan tiếp tục leo thang, cán cân thương mại song phương sẽ gặp áp lực lớn, ảnh hưởng trực tiếp đến chuỗi cung ứng toàn cầu.

Từ cuối tuần trước, sau khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố áp mức thuế 34% với hàng Trung Quốc, Bắc Kinh lập tức đáp trả và tiếp tục nâng mức thuế lên 84% sau những đe dọa gia tăng từ phía Mỹ. Ông Trump cho biết “mong chờ cuộc gọi từ Bắc Kinh”, nhưng đến nay chưa có dấu hiệu Trung Quốc sẽ nhượng bộ.

Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường khẳng định nước này đủ công cụ chính sách để đối phó, đồng thời bày tỏ tin tưởng vào khả năng duy trì tăng trưởng kinh tế trong nước bất chấp áp lực từ bên ngoài.

Chuyên gia William Reinsch tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) ví cuộc đối đầu thương mại này như một trận sumo: “Hai gã khổng lồ cố gắng đẩy nhau ra khỏi sàn đấu mà chưa ai chịu lùi bước.”

PV Tổng Hợp