Họ Phan Sỹ định cư tại xã Ngọc Điền, nay là thị trấn Thạch Hà khoảng nửa đầu thế kỷ XVI, đến nay đã gần 500 năm tồn tại và trải qua 17 đời nối tiếp nhau.

Dòng họ Phan Sỹ có nhiều người đỗ đạt thành danh; nhiều bậc tiền nhân có công lao trong công cuộc đấu tranh gìn giữ giang sơn xã tắc.

Nhà thờ dòng họ Phan Sỹ tại tổ dân phố 6, thị trấn Thạch Hà là nơi tưởng niệm, tôn vinh và ghi ơn công lao các bậc tiên tổ của dòng họ, trong đó nhiều người, nhiều gia đình được các triều Vua Nguyễn tôn vinh, ân sủng và ban thưởng các báu vật của triều đình. 

Những tài liệu, hiện vật, cổ vật lưu giữ tại nhà thờ đều là di sản có giá trị to lớn về lịch sử văn hóa, khoa học và nghệ thuật, góp phần quan trọng vào quá trình tìm hiểu, nghiên cứu lịch sử quê hương.

Ngày 16/02/2024, UBND tỉnh Hà Tĩnh có Quyết định số 484/QĐ-UBND, công nhận xếp hạng Nhà thờ Dòng họ Phan Sỹ là Di tích LS-VH cấp tỉnh. Đây là niềm vinh dự, tự hào của con cháu, nhân dân và cấp uỷ, chính quyền địa phương./.

Khắc Mai/HTTV